เกี่ยวกับหน่วยงาน

1. สภาพทั่วไปและข้อมูลพื้นฐานที่สำคัญขององค์การบริหารส่วนตำบล

ตำบลจรเข้มาก ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของอำเภอประโคนชัย 12 กิโลเมตร และห่างจากที่ว่าการอำเภอประโคนชัย 17 กิโลเมตร มีพื้นที่ 84.01 ตารางกิโลเมตร เป็นเมืองเก่าและมีโบราณสถานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญคือปราสาทเมืองต่ำ  กุฏิฤษี มีแหล่งน้ำขนาดใหญ่ มีความเจริญรุ่งเรื่องนับพันปีมาแล้ว สันนิษฐานว่าแต่เดิมมีลำห้วย และวังน้ำที่มีความกว้างและลึก มีความอุดมสมบูรณ์ และตามชายฝั่งจะมีก้อนหินอยู่มาก ซึ่งก้อนหินเหล่านั้นจะมีรูปร่างลักษณะคล้ายจระเข้ และชาวบ้านจึงเรียกชื่อบ้านนี้ว่า   ” บ้านจระเข้มาก”  ต่อมาเป็น “บ้านจรเข้มาก”ก่อตั้งพร้อมอำเภอประโคนชัย เมื่อปี 2440  มีกำนันปกครองดังต่อไปนี้

                           ตำบลจรเข้มาก มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะภาษาพูด มีทั้งเขมร ไทย ลาว ส่วย โดยมีราษฎรอพยพจากบ้านประโคนชัย  บ้านตานี อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดในภาคอีสาน หลายครอบครัวมาตั้งถิ่นฐานและมีลูกหลานมาถึงปัจจุบัน เป็นตำบลที่มีแหล่งท่องเที่ยวอารยธรรมขอมคือปราสาทเมืองต่ำและกุฏิฤษี มีความอุดมสมบูรณ์ ถือเป็นอู่ข้าว อู่น้ำของอำเภอประโคนชัย เพราะเป็นแหล่งปลูกข้าวที่ได้ผลดีมาก เนื่องจากมีดินเหนียวสีดำ ซึ่งเป็นดินภูเขาไฟ มีแร่ธาตุที่ข้าวต้องการ ประกอบกับมีลำคลอง ซึ่งเกิดจากภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว คือห้วยปูนหรือคลองปูน คลองลึก และมีระบบชลประทานที่บรรพบุรุษสร้างไว้แต่ครั้งสร้างปราสาทถึง 2 แห่ง คือบารายบ้านหนองบัวราย และบารายบ้านโคกเมือง ที่เรียกว่าทะเลเมืองต่ำ มีคำขวัญประจำตำบล ประพันธ์โดยนางนภา เอี่ยมศิริ ว่า“จรเข้มากเมืองแห่งธัญญาหารอุดม ชื่นชมปราสาทเมืองต่ำ งดงามล้ำบาราย มากมายปรางค์กู่ เชิดชูวัฒนธรรม”

                           ต่อมากระทรวงมหาดไทย ได้ยกฐานะจากสภาตำบล ตามพระราชกฤษฎีกาที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษา  ฉบับกฤษฎีกา เล่มที่  111  ตอนที่  53 ก.ลงวันที่  2 ธันวาคม  2537    จัดตั้งเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลจรเข้มาก  ตามพระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537  เมื่อวันที่  30  มีนาคม  2539  ด้วยพื้นที่  84.01  ตารางกิโลเมตร  คลุมพื้นที่  18  หมู่บ้าน ปัจจุบันสำนักงานขององค์การบริหารส่วนตำบลจรเข้มาก ตั้งอยู่ที่บ้านเลขที่ 85 บ้านบุ หมู่ที่ 5  ตำบลจรเข้มาก มีผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ดังต่อไปนี้

1. ทำเนียบผู้บริหาร

2. ทำเนียบประธานสภา อบต.

3. ทำเนียบปลัด อบต.

                                     ตำบลจรเข้มาก มีประชากรปี  2557  รวมทั้งสิ้น  11,109  คน  แยกเป็นชาย  5,474  คน  หญิง  5,635  คน  มีโรงเรียนมัธยม 1 แห่ง โรงเรียนประถม 6 แห่ง  โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ 2 แห่ง สถานีตำรวจภูธร  1 แห่ง วัดและสำนักสงฆ์ 12 แห่ง ฯลฯ มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะภาษาพูด มีทั้งเขมร ไทย ลาว ส่วย โดยมีราษฎรอพยพจากบ้านประโคนชัย  บ้านตานี อำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์ และจังหวัดในภาคอีสาน หลายครอบครัวมาตั้งถิ่นฐานและมีลูกหลานมาถึงปัจจุบัน เป็นตำบลที่มีแหล่งท่องเที่ยวอารยธรรมขอมคือปราสาทเมืองต่ำปราสาทเขาปลายบัดและกุฏิฤษี มีความอุดมสมบูรณ์ ถือเป็นอู่ข้าว อู่น้ำของอำเภอประโคนชัย เพราะเป็นแหล่งปลูกข้าวที่ได้ผลดีมาก เนื่องจากมีดินเหนียวสีดำ ซึ่งเป็นดินภูเขาไฟ มีแร่ธาตุที่ข้าวต้องการ ประกอบกับมีลำคลอง ซึ่งเกิดจากภูเขาไฟที่ดับสนิทแล้ว คือห้วยปูนหรือคลองปูน คลองลึก และมีระบบชลประทานที่บรรพบุรุษสร้างไว้แต่ครั้งสร้างปราสาทถึง 2 แห่งคือบารายบ้านหนองบัวรายและบารายบ้านโคกเมือง ที่เรียกว่าทะเลเมืองต่ำ

                              มีศิลปวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเหมือนกับประเพณีท้องถิ่นอื่นๆ ได้แก่ งานบวงสรวงปราสาทเมืองต่ำประเพณีสงกรานต์ ประเพณีลอยกระทง  เทศกาลข้าวมะลิหอมปลาจ่อมกุ้งชมทุ่งนกประโคนชัย งานบวงสรวงปราสาทเมืองต่ำ ( 2 เมษายน ของทุกปี) งานประเพณีทางศาสนาต่างๆ

                                   มีแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญคือปราสาทหินเมืองต่ำ ปราสาทกุฏิฤาษี (อโรคยาศาล) บารายเมืองต่ำ  เป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่ใกล้กับปราสาทหินเมืองต่ำเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจ วัดปราสาทเขาปลายบัด หมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม  บ้านพัก  Home  Stay  บ้านโคกเมือง แหล่งเรียนรู้ประจำตำบล  ได้แก่  กลุ่มวิสาหกิจข้าวหอมมะลิ ข้าวฮางภูเขาไฟ ศูนย์อนุรักษ์ตนตรีนาฏศิลป์พื้นบ้านบ้านบุหมู่ที่ 5   กลุ่มทอเสื่อกก กลุ่มทอผ้าพื้นเมือง  ผ้าไหมบาราย ลายผักกูด  หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง  มัคคุเทศก์น้อย ฯลฯ

                                โครงสร้างและอัตรากำลังในการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีฝ่ายบริหาร ฝ่ายสภา    และข้าราชการประจำ  ประกอบด้วย สำนักงานปลัด อบต. ส่วนการคลัง ส่วนโยธา ส่วนการศึกษาฯ ส่วนสวัสดิการสังคม      ส่วนธารณสุขฯ และส่วนส่งเสริมการเกษตร มีการบูรณาการทุกภาคส่วนในการบริหารจัดการ เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงบริการและแก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล